Каменны летапіс зямлі вядзецца ў Вялікаэйсмантаўскай школе

Лента новостей Образование

Больш за 400 унікальных эспанатаў сабрана ў музеі “Каменны летапіс зямлі”, які дзейнічае ў Вялікаэйсмантаўскай сярэдняй школе. Яго кіраўнік – Леанід Раманавіч Калеснік (на здымку з вучнямі) – чалавек, апантаны сваім захапленнем, які прыкладае шмат намаганняў, каб гэта калекцыя пастаянна папаўнялася.
А пачалося ўсё ў канцы 90-гадоў, калі Леанід Раманавіч быў на курсах у Гродне. Тады ён і трапіў упершыню на экскурсію ва ўзорную майстэрню-студыю па мастацкай апрацоўцы камянёў “Карат”, якой кіруе Уладзімір Жданюк. Менавіта там зарадзілася думка аб неабходнасці стварэння свайго мінералагічнага музея, які дасць магчымасць вучням дакрануцца да дзівоснага дара прыроды – камянёў. Уражанне ад убачанага ў “Караце” было настолькі моцнае, што першае, што зрабіў настаўнік па прыездзе ў школу – дастаў з каробак і разлажыў у шафах “Вучэбную калекцыю горных парод і мінералаў”, каб яна заўсёды была на відавоку ў школьнікаў. Затым была паездка ў студыю “Карат” ужо разам з вучнямі, дзе ім нават удалося папрацаваць у майстэрні па апрацоўцы камянёў і прывесці дамоў зробленыя ўласнымі рукамі кулоны.
Сваё захапленне Леанід Калеснік перадаваў вучням і ў час экспедыцый па пошуку экспанатаў для музея, якія арганізоўваліся летам у лагеры “Мерыдыян”.
Першапачаткова музей размяшчаўся ў невялікім школьным кабінеце, але хутка ён ужо не стаў змяшчаць калекцыю, якая пастаянна папаўнялася. Каля трох гадоў назад музей перамясціўся ў больш прасторнае памяшканне былой бібліятэкі, папоўніўся новымі раздзеламі і новымі экспанатамі.
У прыватнасці, калекцыю мінералаў падарыў школьнаму музею кіраўнік “Карата” Уладзімір Жданюк, палеанталагічную калекцыю набылі за сродкі Эйсмантаўскага сельскага Савета, а калекцыю крэмнію сабраў сам Калеснік разам са сваімі вучнямі.
Леанід Раманавіч праводзіць для мяне невялікую экскурсію па музеі. Вось раздзел “Мінералы”, дзе прадстаўлены крышталы з розных частак свету, ля раздзелу “Горныя пароды” затрымліваемся ля яшмы – гэта камень, з якога атрымліваюцца вельмі прыгожыя вырабы. Ёсць у музеі раздзел “Карысныя выкапні” (у асноўным, знойдзеныя на тэрыторыі Беларусі), экспазіцыя “Ледніковы перыяд” прысвечана развіццю ледніковага рэльефу і пародам, якія сфарміраваліся ў час ледніка. У палеанталагічнай калекцыі ёсць нават экспанат, узрост якога налічвае 74 мільёны гадоў. Дарэчы, калекцыя дапоўнена стэндам, які тлумачыць развіццё жыцця на Зямлі. І ўсё, што паказана на макеце, можна знайсці ў выглядзе акамянеласцей палеанталагічнага раздзела.
Адзін з найбольш любімых раздзелаў Леаніда Раманавіча – раздзел “Крэмень Беларусі”. Можа таму, што практычна ўсё тут сабрана і дабыта яго ўласнымі рукамі і рукамі яго вучняў. Уражвае, што крэмень мастацкіх, фантастычных формаў. Наогул, такія буйныя ўзоры вельмі рэдкія, Леанід Раманавіч з гордасцю адзначае, што яны нават лепшыя за прадстаўленыя ў музеі БДУ. Дабывалі гэтыя экспанаты на Бярозаўскім і Краснасельскім мелавых кар’ерах, частка з іх перададзена студыі “Карат”. У настаўніка ёсць мэта наведаць усе кар’еры Беларусі, і ён яе практычна ўжо рэалізаваў, засталіся нязведаннымі яшчэ толькі Касцюковіцкі, Крычаўскі і новы кар’ер у Маларыце. Гэтым летам новыя экспанаты ў музей Леанід Раманавіч прывёз з Салігорскага кар’ера.
Раздел “Наш край” паказвае, як выкарыстоўваліся прыродныя матэрыялы са старажытных часоў на нашай тэрыторыі. Сярод яго экспанатаў – каменная сякера неаліту, вырабы з гліны XVI стагоддзя, у прыватнасці, будаўнічы матэрыял саман (сумесь гліны, саломы і каравяка), з якога будаваліся многія пабудовы ў нашай мясцовасці. Пачынаецца ў музеі і фарміраванне новага раздзелу “Вырабы з металу”, у экспазіцыі ўжо ёсць нават чым пахваліцца – замок, выкананы па тэхналогіі ранняга Сярэдневякоўя (прыкладна XII стагоддзе).
Яшчэ адзін раздзел прысвечаны ландшафтам Бераставіцкага раёна. Фотаздымкі і карта раёна – гэта практычна распрацаваны турыстычны маршрут, які зможа зацікавіць многіх. Буры камень на вяршыне Магілянскіх гор, культавы камень на полі каля вёсак Казлы і Канюхі, паліганальныя жылы Індурскага кар’ера, ледніковае возера ў Ярмолічах і шмат іншых цікавых месцаў раёна, якія абавязкова трэба наведаць.
Музей у Вялікаэйсмантаўскай школе мае вялікае практычнае значэнне. Лепшага месца для правядзення многіх наглядных урокаў геаграфіі, гісторыі, хіміі, бадай, і не прыдумаешь. На жаль, карыстаюцца гэтым багаццем пакуль што пераважна мясцовыя школьнікі. Між тым, дзверы школьнага музея адкрыты для усіх, каб запрасіць у чароўны свет камянёў, якія з’яўляюцца сведкамі самых старажытных часоў і, па словах Леаніда Раманавіча, шмат аб чым могуць расказаць, дапаўняючы цэласную карціну свету.
Ірына МІКЛАШ, фота аўтара



Добавить комментарий

Ваш адрес email не будет опубликован. Обязательные поля помечены *